Iconoclast

 

14 tuổi. Về quê ăn giỗ. Tận mắt thấy cảnh mâm trên mâm dưới. Mâm trên nhất là mâm ngồi trên phản, dành cho những vị đàn ông có vai vế nhất họ ngồi gật gù. Mâm thứ hai vẫn là mâm trên nhưng đặt dưới sàn nhà, vẫn là đàn ông nhưng kém hơn chút. Mâm dưới là mâm đặt ngoài sân, lại thấp hơn sàn nhà một chút.

Bình thường hai thằng em trai mình bị mình đá cho suốt ngày, chưa kể sai vặt ngập đầu ngập cổ, làm líu ríu đố dám cãi câu nào. Thế mà về quê ăn giỗ, một thằng oắt con ngồi mâm trên cùng, thằng oắt con kia ngồi mâm dưới sàn. Mình đây bị ngồi ngoài sân.

Ngồi ngoài sân là còn khá. Ăn xong, các dì từ đâu thấy tíu tít chạy ra dọn. Mình vô tình chạy theo vào bếp, thấy các dì ngồi dưới nền đất, cạnh bếp củi rơm, đang ăn ngấu nghiến đồ cơm thừa canh cặn và mút mát đám xương cá, đầu cá vứt lỏng chỏng trên mâm.

Theo vai vế phân chia, đội ngũ dâu con bị coi là hàng bét tĩ nhất, không được ăn cùng mâm đã đành, mà phải nấu nướng, bày biện, ngồi đợi mọi người ăn hết, dọn dẹp, bưng bê mọi thứ vào bếp ngồi ăn đồ thừa.

Cộng thêm cảnh ông chú mình mắng con em họ mình xơi xơi ngay trước mặt mình, con bé cũng chẳng phải là con đẻ của chú ta mà chỉ là cháu gái, như mình, “Tao cấm mày đi xe máy. Con gái con nứa gì mà mặc quần ngồi trên xe máy trông như con nặc nô”. Ô, mình vừa tập tọng phóng xe máy chiều hôm trước, quần thì mình mặc suốt chứ chẳng nhẽ lại phải mặc váy đụp cho chú ta vui lòng.

Thế là mình không về quê nữa. Chắc cái sự cứng đầu của mình được/bị bàn tán ghê lắm.

Đấy là đằng nội, đằng ngoại cũng rưa rứa. Mình mà phơi quần không phơi nép vào một góc thì bà ngoại mắng cho sứt mặt “mày phơi thế thì các anh phải đi dưới đũng quần mày à”. Còn tất nhiên mình đi dưới đũng quần các anh là chuyện hoàn toàn bình thường. Bác mình thì có lần thấy mình càu nhàu một anh họ, lý do là mình vừa lau sàn nhà hộc cơm thì anh ấy đi chơi ở đâu về dép toàn bùn đi từ nhà ngoài vào nhà trong chứ cũng chẳng buồn cởi dép ra, thì mắng cho mình một mẻ “anh ấy đi là việc của anh ấy, việc mày lau thì mày cứ phải lau” ặc ặc.

Mình vẫn nhớ hôm đi khám thai ở bệnh viện New York Presbyterian, thai 5 tháng, con gái 100%, mình ra khỏi cửa bệnh viện, đi qua một cái vườn toàn cây là cây, trời hơi mưa, chân mình bước cứ hẫng hẫng, mắt không nhìn thấy đường thấy người, đầu óc lơ lửng trên mây vì không tin nổi mình sẽ có một cô con gái, (nhưng mình quả không hổ danh con người hời hợt, vì quên gì thì quên chứ vẫn nhớ như in hôm đó mặc một chiếc áo khoác hồng nhạt). Gọi điện khoe ông bác sĩ già. Ông ấy bảo “tôi biết là con gái từ khi thai 3 tháng, nhưng tôi không nói với cô vì có lần trong đời làm việc của tôi, tôi bảo một cô người tàu là cô ta mang thai con gái, thế là hôm sau cô ta đi bỏ thai. Từ đó tôi không tiết lộ giới tính thai nhi gái cho bất kỳ ai nữa, nhất là sản phụ châu Á”. “Bác sĩ ạ, ông đừng lo, I am very different”. Xong rồi lúc đẻ con gái ra, hớn hở ngó vào cũi thấy một quả đầu tóc vàng óng, mặt đỏ lừ hằn nếp nhăn cau có, béo múp như một con sâu, nằm má chảy xệ xuống tận đệm, thì quả thật mình cũng phải há hốc mồm ớ lên một tiếng.

Mình lấy chồng. Mẹ mình ngậm ngùi “Số mày vất vả. Đi lấy chồng mà mẹ chẳng cho nổi một chỉ vàng. Sợ nhà chồng họ coi thường…”. Hô hô, mẹ đừng lo, con đã tự giải phóng con khỏi xiềng xích của tư tưởng từ lâu lắm rồi.

Và trên thế giới này, rất may vẫn có những nền văn hóa ở đó không ai nhòm vào cái vòng vàng hay thằng cu để mà thán phục hay coi thường nhau, nếu không thì người lập dị như mình biết đi đâu về đâu nhở.